Waarom werken aan je ademhaling géén bullshit is
23/01/2021 - 20:17
Een blog over hoe de adem en onze ademhaling een weg kan zijn naar gezondheid op zowel fysiek als mentaal vlak.
Ken je deze uitdrukkingen in onze taal?
- Ik moet even op adem komen.
- Ik snak naar adem.
- Dat was even de adem inhouden.
- Ik heb dringend nood aan ademruimte.
- Ik heb mijn tweede adem gevonden.
- …
Als iets zo aanwezig is in onze taal, is dat meestal niet toevallig. Ik durf zelfs stellen:
Zoals je ademt, zo leef je!
Adem je snel en oppervlakkig? Misschien loop je jezelf dan voorbij? Of leef je te oppervlakkig, te weinig naar wat er écht toe doet? Als je dan de tijd neemt om rustiger en dieper te (leren) ademen, krijg je bijna vanzelf meer rust en diepgang in je leven.
Helaas wordt de kracht van goed ademen erg onderschat en daardoor wordt er te weinig aandacht aan besteed.
Regelmatig geef ik cliënten ademhalingsoefeningen mee. Onze adem is nu eenmaal één van de snelste manieren om je zowel fysiek als mentaal snel beter te voelen. Lichaam en geest zijn onlosmakelijk verbonden met elkaar.
Maar waarom is ademen dan zo belangrijk en hoe komt dat dan? Wel, hier zijn 5 redenen.
1. Onze ademhaling zorgt voor groei en herstel
Vraag aan mensen wat hun eerste levensbehoefte is en je krijgt als antwoord: eten, rust, een goede gezondheid, liefde,… maar zonder adem niets van dit alles.
Zonder eten kan je (mits je water blijft drinken) 40 dagen overleven. 100 uur zonder slaap lukt ook (weet je nog: de 12 werken van Rob Vanoudenhoven), maar de gemiddelde mens kan slechts 3 minuten zonder zuurstof. Vanaf dan treedt er blijvende schade op. Ademen is het eerste en laatste dat we doen. Het begin en het einde…
Door middel van onze ademhaling nemen we zuurstof op in ons lichaam, die in onze longen wordt opgenomen in ons bloed. Bloed dat rijk is aan zuurstof komt aan in ons hart en vertrekt van daaruit om door ons hele lichaam te stromen. Via het bloed krijgen onze organen de nodige zuurstof en bouwstoffen voor de groei en het onderhoud van ons lichaam. Wist je trouwens dat 70 procent van de giftige stoffen in ons lichaam verwijderd wordt via de adem? Het enige probleem is dat de meesten mensen (door een oppervlakkige ademhaling) slechts een stukje van hun totale longcapaciteit gebruiken, waardoor groei en herstel in het gedrang komen.
2. Onze ademhaling is de beste manier om stressbestendiger te worden
Vooral in deze tijd, waarin bijna iedereen veel stress ervaart, is onze ademhaling cruciaal. Iedereen is druk bezig met werk, studie, kinderen,… en prikkels zijn er overal (waren er ooit meer?). Ons lichaam en onze geest staan constant onder druk.
De belangrijkste reden om goed te ademen is om jezelf tot rust te brengen. Door rustig te ademen, word je zelf ook rustiger. Hoe dit komt?
Ademen heeft een effect op ons autonome zenuwstelsel. Ons autonome zenuwstelsel heeft twee onderdelen:
- de sympaticus is gericht op actie (vergelijk het met gas geven)
- de para-sympaticus is gericht op herstel en rust (vergelijk het met een rem)
Als je te weinig tijd neemt voor herstel, dan blijft je lichaam in actiemodus, maar ook door verkeerd te ademen prikkel je constant de sympaticus (gas). Zo stimuleer je de aanmaak van stresshormonen (adrenaline en cortisol) en prikkel je het zenuwstelsel op een manier die de gezondheid van het hart en brein in gevaar brengt. Van rustmodus schakelen we over op vecht- of vluchtmodus met allerlei nadelige gevolgen: prikkelbaarheid, onrust, spanningspijnen (zoals hoofd- en nekpijn), ontstekingen, auto-immuunziekten,…
Door geregeld rustig te ademen prikkel je je para-sympaticus en creëer je rust en herstel, waardoor je stressbestendiger wordt.
3. Onze ademhaling is de beste manier om niet vast te blijven zitten in emoties
Onze ademhaling ondersteunt (zoals eerder aangehaald) de uitstoot van giftige stoffen, maar ook het proces van het loslaten van mentale en emotionele ‘afvalstoffen’.
Een emotie is energie in beweging. Door emoties vast te houden of te onderdrukken, onderdruk je die energie en zal je energieniveau drastisch dalen.
Je adem (het stokken van de adem, hyperventileren, een druk op de borstkas,…) is de taal van je lichaam: er zit energie vast, er is energie die eruit wil of moet,…
Zo kan je bijvoorbeeld letterlijk een krop in je keel hebben, van onverwerkt verdriet, angst of kwaadheid. Vaak denken mensen dat problemen altijd moeten opgelost worden door erover te praten. De rol van het lichaam wordt helaas onderschat. Emoties dragen, verdragen en loslaten, kan je leren door je adem op een goede manier in te zetten.
4. Onze ademhaling beïnvloedt de werking van ons brein
Onze hersenen zenden elektrische golven uit die we met een elektro-encefalogram (EEG) kunnen registreren. Er bestaan verschillende niveaus in deze hersengolven:
- Bètaniveau (hier focus je op problemen, meestal als we stress hebben)
- Alfaniveau (hier focus je op de essentie, creativiteit)
- Thètaniveau (toestand tussen waak en slaap)
- Deltaniveau (diepe slaap met fysieke recuperatie)
Het is duidelijk dat het alfaniveau heel wat voordelen biedt: toegang tot ons geheugen, probleemoplossende vaardigheden, creativiteit,… In dit alfaniveau hebben we ook meer vat op onze emoties en ons gedrag. Op die manier verhoogt onze stressbestendigheid en onze veerkracht. Je reageert verdraagzamer, minder prikkelbaar, voelt je veiliger en zelfzekerder.
Je ademhaling is de krachtigste tool om jezelf in dit alfaniveau te brengen.
5. Je ademhaling heb je altijd bij je
Als we het hebben over chronische stress is de meest voorkomende reactie dat we ons op de externe omstandigheden gaan concentreren. We willen verandering creëren in de situatie. Echter, vaak kunnen we hier weinig aan veranderen (denk maar aan werkdruk, meningsverschillen,…)
We moeten het probleem dus anders aanpakken: in plaats van voortdurend te proberen om ideale externe omstandigheden te bereiken (als… dan…), moeten we ons op onszelf richten, namelijk op onze fysiologie. En die fysiologie kunnen we beïnvloeden met onze ademhaling, die we altijd bij ons hebben.
Als we ons innerlijke kunnen versterken, heeft de buitenwereld en wat daar gebeurt veel minder grip op ons. De gunstige omstandigheden waarnaar we zo op zoek waren, zullen zich uiteindelijk gaan voordoen als een bijkomstig voordeel van onze innerlijke balans.
Het belang van ‘juist’ ademen kan dus amper onderschat worden. En toch ademt zowat 80 procent van de mensen op een verkeerde manier.
Goed ademen is iets dat je vrij gemakkelijk kan leren, zelfs in tijden van spanning. Als dat geen adembenemend goed nieuws is ;-)
Gun jezelf deze (adem)ruimte, want vergeet niet: ruimte doet groeien!
~Michaël~